การเริ่มต้นใหม่ หรือ มูฟออน หลังจากความสัมพันธ์สิ้นสุดลงเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับบุคคลและซับซ้อนเต็มไปด้วยความรู้สึกที่หลากหลาย ความท้าทายในการต่อสู้กับความรู้สึกที่เกี่ยวกับความสัมพันธ์ที่สิ้นสุดลง หรือความเสียใจจากการแยกทางถูกอธิบายอย่างละเอียดโดยทฤษฎีจิตวิทยา การทำความเข้าใจในทฤษฎีจิตวิทยาช่วยให้เราเข้าใจเหตุผลที่ทำให้เรามีความยากลำบากในการปล่อยทิ้งความรู้สึกเศร้านี้ บทความนี้จะอธิบายถึงความเสียใจและความยากในการทำใจตามทฤษฎีจิตวิทยา ด้วย 5 ทฤษฎี ดังต่อไปนี้
ทฤษฎีความผูกพัน (Attachment Theory) และบทบาทในการสร้างความสัมพันธ์
รูปแบบความผูกพันนี้สร้างขึ้นตั้งแต่วัยเด็กระหว่างเราและผู้ปกครอง ซึ่งมี 4 รูปแบบหลัก คือ secure, anxious, avoidant และ disorganized รูปแบบเหล่านี้มีผลต่อการสร้างความสัมพันธ์กับผู้อื่นในอนาคต ผู้ที่มีรูปแบบความผูกพันแบบ anxious หรือ avoidant มักจะพบปัญหาในการ มูฟออนมากกว่าผู้ที่มีความผูกพันแบบ secure เนื่องจากพวกเขามีประสบการณ์จากวัยเด็กที่ทำให้พวกเขากลัวถูกทอดทิ้ง หรือ มีความซับซ้อนในการจัดการกับความใกล้ชิด การรู้ว่าเรามีรูปแบบความผูกพันแบบใดจะช่วยให้เราเข้าใจตัวเองและจัดการกับความรู้สึกของตัวเองได้ดีขึ้น
The Grieving Process : เข้าใจความรู้สึกและกระบวนการจัดการความสูญเสียที่เกิดจากการเลิกรา
กระบวนการนี้ประกอบด้วย การปฏิเสธ, การรู้สึกโกรธ, การต่อรอง, ความเศร้า, และการยอมรับ ผู้ที่ผ่านการสูญเสียทั้งในรูปแบบของคนที่รัก, ความหวัง, หรืออนาคต มักจะรู้สึกปฏิเสธหรือเศร้าในช่วงแรก ซึ่งทำให้เขาไม่สามารถยอมรับความจริงที่เกิดขึ้น และเข้าสู่กระบวนการหายจากความเศร้า การรู้ว่าตนเองอยู่ในกระบวนการไหนจะทำให้เข้าใจสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นกับตนเอง และนำไปสู่การยอมรับและการหายจากความเศร้าได้
ทฤษฎีความขัดแย้งทางความคิด Cognitive Dissonance
ความขัดแย้งนี้มาจากความเชื่อที่ตรงข้ามกับความจริง ยกตัวอย่างเช่น เราเชื่อว่าความรักจะสวยงามและว่าเราจะรักกันไปตลอดชีวิต และเขาจะรักเรามาก แต่วันนี้ทุกอย่างสิ้นสุดลง ความเชื่อที่ขัดแย้งทำให้เราไม่ยอมรับความจริงว่าความสัมพันธ์ของเราสิ้นสุดลงแล้ว และเราไม่สามารถเริ่มต้นชีวิตใหม่ได้ การทราบและเข้าใจว่าความเชื่อใดบางอย่างที่ไม่สอดคล้องกับความจริงจะช่วยเราจัดการกับความเชื่อหรือความคิดนั้น ทำให้เราสามารถทำงานเพื่อแก้ปัญหาความขัดแย้งทางความคิดและยอมรับความจริงใหม่ของตนเอง
ความชัดเจนของความเข้าใจตนเอง (self-concept) และผลกระทบจากความสัมพันธ์
การเลิกราอาจทำให้เรากลับมารู้สึกสงสัยในตัวตนของเราเอง เนื่องจากเราได้ใช้เวลากับคนรักมานานจนเหมือนเขาเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตเรา แต่เมื่อเขาหายไป เราเลยเริ่มกลับมาสงสัยในตัวตนของเราอีกครั้ง ความรู้สึกนี้ส่งผลต่อการมูฟออนของเรา เพราะเราต้องสร้างตัวจนใหม่โดยไม่มีเขา ซึ่งสำหรับหลายคน นั้นคอสิ่งที่ยาก เรียนรู้ตัวเองใหม่ ที่จะมาทำความรู้จักตัวเองใหม่ การใช้เวลาในช่วงนี้ในการค้นหาตัวเองและพัฒนาตัวเองเป็นคนที่เราต้องการจะทำให้เราสามารถเปลี่ยนแปลงสถานการณ์ รักษาตัวเองดีๆ และสนุกกับชีวิตใหม่ของเราได้
ปัจจัยทางสรีรวิทยา
มีงานวิจัยที่เสนอว่าความรักสามารถกระตุ้นสมองในส่วนที่เกี่ยวข้องกับความรู้สึกดีเมื่อเราได้รับรางวัล ซึ่งเป็นแนวคิดที่คล้ายกับการถูกกระตุ้นโดยสารเสพติด ดังนั้น เมื่อเราเลิกกับใครสักคน อาจรู้สึกยากและอยากจะติดต่อคนนั้น หรืออาจรู้สึกอยากจะกลับไปยังสภาพเดิม ซึ่งเหมือนกับความรู้สึกของคนที่ติดยาและต้องการยา
การเข้าใจความรู้สึกที่เกิดขึ้นในใจเราเป็นสิ่งที่ธรรมชาติ รู้ว่าเรากำลังผ่านกระบวนการทางจิตใจอยู่ จะช่วยให้เราจัดการกับมันได้ดีขึ้น และยอมรับความจริงในปัจจุบันที่กำลังเกิดขึ้น ค่อยๆก้าวผ่านความรู้สึกที่ยากลำบาก เยียวยาใจตัวเอง และกลับมาสู่ชีวิตที่สดใสอีกครั้ง
แต่หากคุณรู้สึกว่า ความรู้สึกที่เกิดขึ้นยากจะจัดการ เราสามารถปรึกษานักจิตวิทยา หรือผู้เชี่ยวชาญเพื่อจัดการและดูแลสุขภาพจิตของเราได้ค่ะ
The Better You by Pair
เราเป็น Platform ที่แบ่งปันบทความด้านจิตวิทยาที่จะช่วยให้คุณสามารถนำไปปรับประยุกต์ใช้ในการดูแลสุขภาพจิตของคุณ
นอกจากนี้ เรายังมีบริการอื่นๆ ที่คุณสามารถใช้บริการได้ในรูปแบบออนไลน์ ได้แก่